İLKER ÇELİKCAN FİZİK TEDAVİ VE REHABİLİTASYON HASTANESİ

İnme nedir?

İnme, beyin damarlarında tıkanıklık (pıhtı atması veya zamanla yavaş yavaş damar çapının daralması) ya da kanama sonucu, beynin bir bölgesinin kanlanmasının bozulmasına bağlı olarak beyin dokusunda meydana gelen travmatik olmayan hasarlanmadır.

İnme İçin Risk Faktörleri Nelerdir?

İnme için bilinen risk faktörleri değiştirilebilen ve değiştirilemeyen risk faktörleri olarak iki gruba ayrılır. Değiştirilemeyen risk faktörleri yaş, cinsiyet, ırk, aile öyküsü, geçirilmiş inme veya tıkanma atağı öyküsü şeklinde sıralanabilir.

Değiştirilebilir risk faktörleri ise şunlardır:

• Yüksek Tansiyon
• Diyabet (Şeker hastalığı)
• Sigara kullanımı
• Aşırı alkol kullanımı
• Obezite
• Yanlış beslenme alışkanlıkları
• Hiperlipidemi (kan yağlarında yükseklik)
• Fiziksel hareket eksikliği 
• Kalp ritm bozuklukları
• Kalp kapak hastalıkları

Yapılan çalışmalar inme olgularının yaklaşık %90’ının değiştirilebilir risk faktörlerine bağlı olduğunu, dolayısıyla da önlenebilir olduğunu göstermektedir.

İnme Sonucu Oluşan Klinik Tablo Nedir?

İnme sonucu genellikle lezyon yerine göre vücudun bir yarısında motor kayıp (kuvvetsizlik), his bozukluğu, denge koordinasyon bozukluğu, konuşma ve yutma bozuklukları, idrar ve gaita kaçırma ve bilişsel fonksiyon kayıplarından komaya kadar gidebilen bir klinik tablo oluşabilmektedir.

İnme Tedavisi Nasıl Yapılır?

İnme Tedavisi, inme durumu sonrası acilen başlamalıdır. Saatler içinde tedaviye başlanması durumunda beyin dokusunda oluşabilecek kalıcı hasarların önüne geçilebilir. Bu nedenle erken dönemde inmenin tipine ve hastanın klinik durumuna göre tıbbi tedavi uygulanır. Rehabilitasyon da bu tedavinin bir parçasıdır ve erken dönemde başlatılması önemlidir.

İnme Rehabilitasyonunda Amaç Nedir?

İnmeli hastaların rehabilitasyonunda amaç, hastaların maksimum yaşam kalitesi ile mümkün olduğunca bağımsız yaşamalarını sağlamaktır. İlk olarak bozulmuş fonksiyonların yeniden işlevsel hale getirilmesi amaçlanırken, ayrıca inme sonrası karşımıza çıkan bir takım komplikasyonların tedavisi ve olası komplikasyonların önlenmesine yönelik tüm önlemlerin alınması da rehabilitasyon programının ana amaçlarından biridir.

İnmeli Hastalarda Rehabilitasyon Gerektiren En Önemli Sorunlar Nelerdir?

İnme sonrası hastalarda ambulasyon (yürüme) problemleri ve üst ekstremite (kollar ve eller) fonksiyon kayıpları ön plandadır. Hastalarda özellikle ayağa kalkma ve yürüme problemleri en fazla bağımlılığa yol açan problemlerdir. Omuz kol ve el problemleri ise hem ağrı oluşturması, hem de günlük yaşam aktivitelerinde kısıtlılıklara yol açması açısından önemlidir.

İnme Sonrası İyileşme Olur mu? Kimler Rehabilitasyon Programına İhtiyaç Duyar?

İnme geçiren hastaların yaklaşık yüzde 10’u sekelsiz olarak işine ve günlük yaşam aktivitelerine geri dönebilmektedirler. Yüzde 10 hasta ise her şeye rağmen yataklı bakım merkezlerinde devamlı bakıma ihtiyaç duymaktadırlar. Geriye kalan yüzde 80 hasta ise aktif bir rehabilitasyon programına ihtiyaç duymaktadırlar.

Beyin Kendini Yeniler mi? Kendiliğinden İyileşir mi? Bunu Etkileyen En Önemli Faktör Nedir?

Son yıllarda nörofizyolojik mekanizmalar üzerinde çalışmalar yoğunlaşmış ve inme sonrası klinik iyileşme ve adaptasyon için beynin büyük bir potansiyele sahip olduğu anlaşılmıştır. Nöroplastisite denilen bu mekanizma ile beyinde yeniden bir yapılanma olmakta ve beyin kendini yenilemektedir. Ve bu potansiyeli en iyi işleyen ya da aktive eden faktörün ise rehabilitasyon yaklaşımları olduğu görülmüş ve inme sonrası sekellerin ve özürlülüğün azaltılmasında rehabilitasyonun anahtar rol oynadığı anlaşılmıştır.

İnme Sonrası Görülen Komplikasyonlar (sorunlar) Nelerdir?

İnme sonucu vücudun bir yarısında motor kayıp (kuvvetsizlik), his bozukluğu, denge koordinasyon bozukluğu, konuşma ve yutma bozuklukları, idrar ve gaita kaçırma ve bilişsel fonksiyon kayıplarından komaya kadar gidebilen bir klinik tablo oluşabilmektedir. Bunlara ek olarak, eklem kontraktürleri, hareket kısıtlılıkları, spastisite, omuz çıkığı ve omuz ağrıları, mesane fonksiyon bozuklukları, barsak fonksiyon bozuklukları, derin ven trombozu, konuşma problemleri, yutma problemleri, bası yaraları, depresyon, uyku problemleri, enfeksiyonlar, kemik erimesi, düşme ve kırıklar, omuz-el sendromu, brakiyal pleksus lezyonu gibi komplikasyonlar karşımıza çıkabilir.

İnme Rehabilitasyonu Programında Neler Yapılır?

İnme rehabilitasyonu programının içinde, eklem hareket açıklığı egzersizleri, germe egzersizleri, kas kuvvetlendirme egzersizleri, denge ve yürüme eğitimleri, nörofasilitasyon teknikleri gibi konvansiyel tedavi yaklaşımları ile birlikte robotik rehabilitasyon, havuz tedavileri, ayna tedavileri, zorunlu kullanım tedavileri, sanal gerçeklik tedavileri, biofeedback, fonksiyonel nöromusküler elektriksel stimülasyon, transkranial magnetik stimülasyon teknikleri gibi daha yeni ve ileri rehabilitasyon yaklaşımları da tedavi planına dahil edilebilmektedir.